Osmanlı Padişahları ve Spor

Osmanlı Padişahlarının erkek çocuklarına Çelebi Sultan Mehmed zamanına kadar Çelebi, sonraki dönemde ise Şehzade denilmiştir.

Şehzadeler 6 yaşına girince, Şeyhülislam'ın yönettiği dini bir törenle okuma, yazma ve dini dersler öğrenmeye başlardı. Biraz daha büyüdüklerinde Şehzadenin istek ve yeteneğine göre ok atmak, ava gitmek, cirit oynamak, güreş yapmak, ata binmek , gürz kaldırmak gibi sporlar ile güzel yazı yazmak, ok ve yay yapmak gibi sanatlarda öğretilirdi.

Osmanlı'da birçok padişah yukarıda belirttiğimiz sportif faaliyetleri icra etmiştir. Bazı padişahlar binicilik yetenekleri daha gelişmişken bazıları ok atmada ve güreşte maharetliydi. Bazı padişahlar ise oynamaktan daha çok seyretmeyi ve teşvik etmeyi tercih ederdi.

Yukarıdaki tablodada görüldüğü üzere Osmanlı Padişahlarının hemen hepsi bir spor branşıyla uğraşmıştır. 4. Murad, 4. Mehmed ve 2. Mahmud'un diğer padişahlara nazaran sporla daha çok uğraştıkları görünmektedir.

İlk Osmanlı padişahlarına baktığımızda gürz kaldırma, avcılık, güreş ve okçuluk faaliyetlerinin yapıldığı görünmektedir. Fatih Sultan Mehmed'in 1453'te İstanbul'u fethiyle birlikte buraya hemen bir Okmeydanı yaptırması Okçuluğa olan hassasiyetini gözler önüne sermektedir. Onyedinci Osmanlı Padişahı Sultan IV. Murat sporcu kişiliğiyle spor tarihimizin de renkli simalarından olmuştur. Padişahlığı döneminde bile Kispet giyinip güreştiği bilinir. Zamanın tarihçilerinin belirttiklerine göre çok kuvvetli bir vücuda sahip olan, sürekli olarak ağırlık kaldırma ve gürz sallama çalışmaları yapan, ok atmada da büyük hünerleri olan bir padişahtı. Revam seferi sırasında Konya Ovası'nda verilen bir molada askerlerin gözü önünde yaptığı ağırlık kaldırma hareketleriyle bütün ordunun hayranlığını kazanmıştı. Ok atmadaki hünerlerini göstermekten de ayrıca bir keyif duyardı.

IV. Murat'ın hergün elinde dolaştırdığı siklet taşı tam 98 kg. gelmekteydi. Bu yaman padişah özellikle Zarb vurma denilen kalın maden hedefleri okla delmede de olağanüstü işler başarmıştı. Ünlü tarihçi Naima, kendi adıyla anılan eserinde ( Naima Tarihi) Hindistan Türk İmparatoru Timuroğlu Şah Cihan'ın gönderdiği elçi vasıtasıyla Musul'da IV. Murad'a '' Ok işlemez kılıç kar eylemez'' diye kavi bir kalkan sunduğunu ve padişahın bu kalkanı elçinin gözleri önünde bir ok atışıyla deldiği etraflıca anlatılır. Ayrıca IV. Murad'ın Topkapı Sarayı'ndaki demir-gümüş karışımlı kalın bir kapıyı okla deldiğide bilinmektedir. IV. Murad 707 metre mesafeye ok atması üzerine Okmeydanına dikilmiş menzil taşı (bkz:sözlük-13) bulunmaktadır.(25)

23. Osmanlı Padişahı III. Ahmed ise Tüfengle nişanı vurup adına kitabe yazılan ilk Osmanlı Padişahıdır. Okçulukla da uğraşmıştır.

30. Osmanlı Padişahı II. Mahmud, Osmanlı Devleti'nin sporcu padişahları arasında yer alan bir diğer padişahtı. Güreş, Okçuluk, Binicilik, Cirit, Tüfenk Atıcılığıyla ilgilenen II. Mahmud'un Okçuluğa ayrı bir ilgisi olup, bu branşta tarihe geçecek başarılara imza atmıştı. 818 metre 28 cm. ok atarak Türk Okçuluk tarihinin en iyi 10 derecesinden birini yapmıştı. Okmeydanı'nda adına dört menzil taşı açılmıştı.

Kanuni Sultan Süleyman'ın Filibe Sarayı'nda üç domuzu vurup attığı okun karşı ağaca saplanması, ( Seyyid Lokman Aşuri'nin Hünername adlı eserinden)